Zeszyt 1/2008
Strona redakcyjna
ORYGINALNE PRACE I PRZYCZYNKI - PAPERS AND CONTRIBUTIONS
1.
W SPRAWIE GENEZY OSCYLACJI PÓŁNOCNOATLANTYCKIEJ (NAO)
ON THE GENESIS OF THE NORTH ATLANTIC OSCILLATION (NAO)
Andrzej A. MARSZ - Wydział Nawigacyjny - Akademia Morska w Gdyni
Streszczenie
W pracy zajęto się wyjaśnieniem problemu przyczyn występowania ujemnych korelacji między ciśnieniem atmosferycznym w Niżu Islandzkim a Wyżem Azorskim, czyli procesu, który stanowi istotę NAO, oraz procesów, które prowadzą do zmian faz NAO.
Wobec faktu, że Wyż Azorski i Niż Islandzki nie stanowią bytów realnych, lecz jedynie uśrednienie pól ciśnienia chwilowych sytuacji barycznych z okresu miesiąca, sezonu, roku czy wielolecia, zrezygnowano z poszukiwania przyczyn związków między ciśnieniem w obu tych centrach działania atmosfery na poziomie procesów skali klimatycznej. Analiza wykazała, że o wystąpieniu korelacji między ciśnieniem w Wyżu Azorskim a Niżem Islandzkim decydują procesy skali synoptycznej. Konkretnie, jest to zmiana częstości występowania (istotny wzrost — istotny spadek) określonej postaci fali długiej, z którą będzie związane tworzenie się quasi-stacjonarnego antycyklonu na pograniczu strefy umiarkowanej i subtropikalnej po wschodniej stronie N Atlantyku i kierowanie układów niżowych w rejon Islandii. Hipotezę tę zweryfikowano na danych z okresu zimowego (XII-III).
Frekwencja makrotypu cyrkulacji środkowotroposferycznej typu W (według typologii Wangenheima-Girsa (Wangenheim, 1952; Girs, 1981) jest wysoce istotnie i silnie powiązana ze wskaźnikiem NAO Hurrella (patrz tab. 1, rys. 2). Ten sam typ fali długiej wykazuje silne powiązania również z typami cyrkulacji dolnej, odpowiadającym NAO-podobnym (NAO-like) wykształceniom pola barycznego (typy A, C2D i D2C według typologii Osuchowskiej-Klein, 1978, 1991; patrz tab. 2, rys. 4). Frekwencja tych typów cyrkulacji dolnej jest silnie powiązana z NAO. Frekwencja najczęściej występującego w okresie zimy typu ułożenia fali długiej (E według typologii Wangenheima-Girsa) jest bardzo silnie ujemnie skorelowana z frekwencją fali długiej typu W (patrz rys. 3). W rezultacie zmian frekwencji fali długiej typu W w danym okresie uśredniania występuje sytuacja, że albo Niż Islandzki i Wyż Azorski zaznaczają się w polu ciśnienia, albo też nie. W tym ostatnim przypadku następuje wzrost ciśnienia w rejonie Islandii i spadek ciśnienia w rejonie przeciętnego występowania Wyżu Azorskiego. W rezultacie zmiany frekwencji fali długiej typu W stanowią przyczynę występowania ujemnych korelacji między ciśnieniem w obu tych klimatycznych centrach aktywności atmosfery.
Badanie nad przyczyną zmian faz NAO, czyli realnie — nad przyczynami zmian frekwencji fali długiej typu W według typologii Wangenheima-Girsa w okresie zimowym, wykazało, że główną rolę odgrywają tu wcześniejsze zmiany zasobów ciepła w wodach środkowej części N Atlantyku — w strefie subtropikalnej (rejon 34°N, 040°W) i umiarkowanej (54°N, 030°W oraz 60°N, 010°). Zmiany anomalii SST w okresie sierpień-wrzesień w gridzie 34°N, 040°W (zmienna DXS w tekście) objaśniają 55% wariancji frekwencji fali długiej typu W w okresie nadchodzącej zimy (r = +0,74, n = 35) i tyleż samo zmienności fali długiej typu E (r = -0,75, n = 35; zmienna DXS z lat 1970-2004, frekwencja fal długich W i E z lat 1971-2005). Zmienna DX — różnica między anomaliami z rejonu 34°N, 040°W (DXS) i rejonu 54°N, 030°W (oznaczenie DXN) z okresu sierpień-wrzesień objaśnia 40% zmienności wskaźnika NAO Hurrella w czasie nadchodzącej zimy. Wprowadzenie dodatkowych zmiennych do równań, na przykład z akwenu położonego na NW od Szkocji (rejon 60°N, 010°W) podnosi stopień objaśnienia frekwencji fal długich W oraz E i wskaźnika NAO o ok. 10%. Oznacza to, że charakter cyrkulacji atmosferycznej, która wystąpi w okresie nadchodzącej zimy, stanowi opóźnioną odpowiedź atmosfery na zmiany rozkładu przestrzennego zasobów ciepła w akwenach. Decydującą rolę w tym względzie odgrywają zmiany zasobów ciepła w wodach subtropikalnych środkowej części N Atlantyku (34°N, 040°W), które determinują w okresie zimowym zmiany frekwencji fali długiej typu W według typologii Wangenheima-Girsa (jeśli W, to nie E, jeśli nie W, to E).
Słowa kluczowe
geneza NAO, fale długie (Rossby'ego), fazy NAO, Atlantyk Północny, anomalie SST, cyrkulacja środkowotroposferyczna
Cytowanie
Kruszewski G., 2008, W sprawie genezy Oscylacji Północnoatlantyckiej (NAO). Przegląd Geofizyczny, z. 1, 3-26
Summary
This work deals with the analysis of the presence of negative correlations between the atmospheric pressure in the Icelandic Low and the Azorian High, i.e. the process which is the essence of NAO and the processes leading to changes in the phases in NAO.
Because of the fact that neither the Azorian High nor the Icelandic Low exist in reality but only are the mean monthly, seasonal, yearly or many-year value of atmospheric conditions observed in a given moment in a given area, the reasons for the correlation between the pressure in both centers of atmospheric activity at the level of climatic processes were given up. The analysis proved that the processes at the synopsis level decide whether the correlation between the pressure in the Azorian High and the Icelandic Low take place. More precisely, it is the change in the frequency of occurrence (significant increase- significant decrease) of a given type of a long wave correlated with the formation of quasi-stationary anticyclone on the border of the polar and subtropical zones on the east part of the N Atlantic and with the directing the depressions towards the region of Iceland. This hypothesis has been verified basing on the data taken from the winter season (DJFM).
The frequency of macro-type of mid-tropospheric circulation W type (following Vangenheim-Girs classification (Wangenheim, 1952, Girs, 1981) is highly significantly and strongly correlated with Hurrell NAO index (see table 1, fig. 2). The same type of long wave indicates strong correlations also with low circulation types, NAO-like forms of barometric area (types A, C2D and D2C following Osuchowska-Klein typology, 1978, 1991; see table 2, fig. 4.). The frequency of the low circulation type is strongly correlated with NAO. The frequency of most often type of position of long wave observed during winter (E type following the typology by Vangenheim-Girs) shows very strong negative correlation with the frequency of long wave of W type (see fig. 3). The changes in the frequency of long wave of W type in a given averaging period result in a situation where either the Iceland Low or the Azorian High are or are not observed in the barometric field. In the latter case an increase in the barometric pressure in the region of Iceland can be noted and the decrease in pressure in the area where the Azorian High usually occurs. As a result, the changes in the frequency of long wave of W type can be taken for the reason why there are negative correlations between those two climatic centers of atmospheric activity.
The analysis of causes of changes in phases of NAO and more exactly of the reasons for changes in the frequency of long wave of W type following Wangenheim-Girs typology during the winter period indicated that the earlier changes in the heat resources in waters of the central part of the N Atlantic – in the subtropical zone (34ºN, 040ºW) and in the polar zone (54ºN, 030ºW and 60ºN, 010ºW) play significant role in these changes. The changes in anomalies of SST in the period August-September in grid 34ºN, 040ºW (in the text DXS variable) explain 55% variances of the frequency of long wave W type in the period of coming winter (r = +0.74, n = 35) and the same percentage of the frequency of long wave E type (r = 0.75, n = 35; DXS variable from the years 1970-2004, the frequency of long waves W and E types from the period 1971-2005). The DX variable – the difference between the anomalies from the area 34ºN, 040ºW (DXS) and the area 54ºN, 030ºW (notation DXN) from the period August-September explain 40% of changeability of Hurrel NAO index during the coming winter. The use of additional variables in the equations, e.g. from the area located NW of Scotland (the area 60ºN, 010ºW) causes that the frequency of long waves W type and E occurrence and Hurrel NAO index can be explained in a more accurate way, i.e. 10% better. This means that the character of atmospheric circulation observed during the coming winter is a delayed reaction of atmosphere to the changes in spatial distribution of heat in the sea areas. The predominant influence can be attributed to the changes in heat resources in the subtropical waters of central part of the N Atlantic (34ºN, 040ºW) as they determine the changes in the frequency of long wave W type, following the Wangenheim-Girs typology (if W then not E, if not W then E).
Keywords
NAO genesis, long (Rossby) waves, NAO phases, North Atlantic, SST anomaly, mid-tropospheric circulation
Quotation
Kruszewski G., 2008, On the genesis of the North Atlantic Oscillation (NAO) (in polish), Review of Geophysics, z. 1, 3-26
2.
ZMIANY PRĘDKOŚCI WIATRU PRZYWODNEGO NAD BAŁTYKIEM W ŚWIETLE DANYCH Z REANALIZY NCEP/NCAR (1951–2005)
CHANGES IN SURFACE WIND SPEED OVER THE BALTIC ACCORDING TO NCEP/NCAR REANALYSIS DATA (1951–2005)
Grzegorz KRUSZEWSKI - Wydział Nawigacyjny - Akademia Morska w Gdyni
Streszczenie
W pracy przeanalizowano zmiany prędkości wiatru przywodnego w sześciu wybra¬nych punktach Morza Bałtyckiego. Największe prędkości roczne notowane są w obszarze Bałtyku Centralnego (według podziału WMO). W rejonach Bałtyku Południowego i Południowo-Wschodniego stwierdzono statystycznie istotne dodatnie trendy rocznej prędkości wiatru w analizowanym 55-leciu. Na Bałtyku Południowym wartość trendu jest największa (+0,012 ms–1rok–1). Maksima rocznych prędkości wiatru nad większością anali¬zowanego obszaru odnotowano w połowie lat 90. ubiegłego wieku. Występowanie minimów wykazuje znaczne zróżnicowanie regionalne, jednak w ostatnich latach zaznacza się wyraźna tendencja spadkowa prędkości wiatru – najsilniejsza w rejonach Skagerraku i Bałtyku Połu¬dniowego.
Słowa kluczowe
Morze Bałtyckie, prędkość wiatru, tendencje zmian
Cytowanie
Kruszewski G., 2008, Zmiany prędkości wiatru przywodnego nad Bałtykiem w świetle danych z reanalizy NCEP/NCAR (1951–2005). Przegląd Geofizyczny, z. 1, 27-42
Summary
The aim of this work was to analyse the surface wind speed changeability in six selected grid points over the Baltic Sea. The highest annual wind speed values were noted in the Central Baltic (according to WMO forecast areas). In the Southern and South-Eastern Baltic areas statistically significant positive trends in annual wind speed were found in the analysed 55-year period. In the Southern Baltic the trend in annual wind speed is greatest (+0,012 ms–1 per year). The maximum values of the annual wind speed over the Baltic were noted in mid 90-ties of the 20th century. The minimum values show great regional diversity but during the last years the well marked negative tendency in annual wind speed occured, especially strong in Skagerrak and Southern Baltic areas.
Keywords
Baltic Sea, surface wind speed, tendencies to changes
Quotation
Kruszewski G., 2008, Changes in surface wind speed over the Baltic according to NCEP/NCAR reanalysis data (1951–2005) (in polish), Review of Geophysics, z. 1, 27-42
3.
CHARAKTERYSTYKA CAŁKOWITEJ ENERGII CHWIEJNOŚCI ATMOSFERY NAD EUROPĄ W LATACH 1991-2003
THE CHARACTERISTIC CONVECTIVE POTENTIAL AVAILABLE ENERGY IN EUROPE DURING 1991-2003
Mariusz SIEDLECKI - Katedra Meteorologii i Klimatologii UŁ,
Marcin RZEPA - Katedra Meteorologii i Klimatologii UŁ
Streszczenie
Celem opracowania jest przedstawienie warunków całkowitej energii chwiejności atmosfery (CAPE) nad Europą. Dane pomiarowe reprezentują 41 stacji aerologicznych w Europie między 10oW a 50oE oraz 35oN a 65oN. Wartość całkowitej energii chwiejności na wybranych stacjach zostały wyliczone dla sondaży z terminu 00UTC w latach 1991-2003.
Przebieg wartości całkowitej energii chwiejności cechuje wyraźny cykl roczny z przypadającymi w lecie wartościami maksymalnymi. Najwyższe wartości powyżej 2500 J/kg zanotowano na stacjach w Mediolanie, na Sycylii, Stambule oraz w Kijowie, natomiast najniższe maksymalne wartości, nieprzekraczające1000 J/kg, na stacjach Brest i Stavanger. Rozkład przestrzenny średnich miesięcznych wartości całkowitej energii chwiejności pozwala na wyróżnienie trzech regionów, cechujących się odmiennym nasileniem niestabilności atmosfery. Pierwszy region, obejmujący obszary zachodniej i północnej Europy zaznacza się najsłabszą chwiejnością atmosfery. Wartości średnie miesięczne CAPE nie przekraczają 50 J/kg. Nie ma tu wyraźnego wzrostu niestabilności atmosfery w lecie. Drugi region, obejmujący wschodnią i środkową Europę, charakteryzuje się silniejsza niestabilnością atmosfery, szczególnie w porze letniej. Wtedy średnie miesięczne całkowitej energii chwiejności przekraczają 50 J/kg w Europie centralnej oraz przekraczają 200 J/kg we wschodniej Europie. Trzeci region, obejmujący południową Europę zaznacza się największymi średnimi miesięcznymi wskaźnika CAPE. W okresie od czerwca do września średnie miesięczne przekraczają 300 J/kg.
Rozkład częstości wartości całkowitej energii chwiejności charakteryzuje się silną skośnością. Największą częstością odznaczają się wartości CAPE z przedziału 0-50 J/kg, powyżej 50% wszystkich przypadków, natomiast częstość większych wartości całkowitej energii chwiejności jest znacznie mniejsza. W przypadku stacji śródziemnomorskich szczególnie Mediolan, Sycylia, Stambuł wyróżniają się wzrostem częstości przypadków CAPE powyżej 1000 J/kg. Na tych stacjach w badanym okresie liczba dni z taka chwiejnością przekroczyła 100 przypadków.
Słowa kluczowe
całkowita energia chwiejności, konwekcja atmosferyczna, pogody konwekcyjne, chwiejność atmosfery, klimat Europy
Cytowanie
Siedlecki M., Rzepa M., 2008, Charakterystyka całkowitej energii chwiejności atmosfery nad Europą w latach 1991-2003. Przegląd Geofizyczny, z. 1, 43-54
Summary
The main goal of this study is asses the spatial distribution of convective available potential energy (CAPE) in Europe. The analysis CAPE values is based on data from 41 stations (fig.1) which covered region from 35oN to 65oN and from 35oW to 50oE. The data used in this study were gathered during the thirteen years (1991-2003) measured every day at 00:00 UTC.
The annual course of CAPE values shows summer maximum (fig.2). The maximum values reached above 2500 J/kg on Sicilian, Milan, Istanbul and Kiev and only 1000 J/kg on Brest. The spatial distribution and annual course of mean monthly of CAPE values shows three zones. The first one is located in west and north Europe where instability is very week. During all seasons the mean monthly values of CAPE reached minimum lover than 50 J/kg. The second zone, including central end east Europe is characterized by greater instability, especially during summer. During these season the mean monthly values of CAPE are noticed above 50 J/kg, especially in central Europe, and above 200 J/kg in east Europe. The third zone is located in south Europe. Between June to September the mean monthly values reached maximum above 300 J/kg.
The frequency distribution of values of CAPE is positively skewed with long tail after the peak. The highest frequency is noticed for 0-50 J/kg in above 50% number of stations. Beyond these CAPE values frequency decreases.
The special station are Milan, Sicilian and Istanbul where increases the number of cases above 1000J/kg. The frequency of CAPE index above 1000J/kg is shown (fig.6a) the greatest frequency of strong instability in south Europe (Sicilian, Italy, west Turkey above 100 cases).
Keywords
convective available potential energy, convection, severe weather, instability, Europe climate
Quotation
Siedlecki M., Rzepa M., 2008, The characteristic convective potential available energy in Europe during 1991-2003 (in polish), Review of Geophysics, z. 1, 43-54
PRZEGLĄD ZAGADNIEŃ NAUKOWYCH - SURVEY OF SCIENTIFIC PROBLEMS
4.
SOJUSZ METEOROLOGII Z TECHNIKĄ JAKO SIŁA NAPĘDOWA ROZWOJU BADAŃ ATMOSFERY (NA PRZYKŁADZIE HISTORII B. ZAKŁADU TELEDETEKCJI ATMOSFERY IMGW)
ALLIANCE OF THE METEOROLOGY AND TECHNOLOGY AS THE DRIVING FORCE OF THE PROGRESS IN THE INVESTIGATIONS OF THE ATMOSPHERE
Jacek WALCZEWSKI - IMGW - Kraków
Streszczenie
Problem zawarty w tytule został przedstawiony na przykładzie prac grupy badawczej Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej (do 1973 r. Państwowego Instytutu Hydrologiczno-Meteorologicznego) w latach 1961-2006. Grupa ta została zorganizowana w roku 1961 w celu uruchomienia obserwacji wiatrów stratosferycznych z zastosowaniem rakiet meteorologicznych. Rakiety zostały opracowane przez omawianą grupę we współpracy z Instytutem Lotnictwa, który następnie produkował te rakiety w latach 1965-1970. W okresie tym 177 rakiet typu „Meteor-1” zostało użytych do sondażu stratosfery na wysokościach 30-37 km. Rakiety były wystrzeliwane z wybrzeża Bałtyku, dostarczając danych o sezonowych zwrotach wiatrów stratosferycznych mogących przynosić produkty eksplozji jądrowych dokonywanych wówczas w atmosferze. Rakiety „Meteor-2” (o pułapie lotu 90 km) i „Meteor-3” (pułap lotu 70 km) zostały skonstruowane i wypróbowane w locie w latach 1968-1974, ale nie zostały wykorzystane do sondaży, ponieważ sondaże te zostały wstrzymane w r. 1974.
Ta sama grupa badawcza złożona z meteorologów oraz fizyków, elektroników i inżynierów-mechaników zbudowała pierwszą w Polsce stację odbioru danych z satelitów meteorologicznych. Stacja ta uruchomiona w 1963 r.od roku 1967 podjęła regularną służbę dostarczającą meteorologom dane satelitarne.
Omawiana grupa opracowała również 2-kanałowy radiometr, który służył w latach 1972-1980 do lotniczych obserwacji dużych obszarów leśnych. Uzyskiwane dane radiometryczne były interpretowane jako charakterystyki fizjologiczne lasów. Następnym osiągnięciem grupy stało się opracowanie LIDARu do laserowego sondażu atmosfery (1977) oraz SODARu do sondażu akustycznego (1979). Z urządzeń tych korzystano do sondażu warstwy granicznej atmosfery (WGA) w badaniach zanieczyszczenia atmosfery. Charakterystyki WGA, takie jak: głębokość warstwy mieszania, stan równowagi atmosfery oraz profile prędkości i kierunków wiatru były badane w ich zmienności dobowej, sezonowej i wieloletniej, prowadząc do badań klimatu WGA oraz klimatycznych zmian warunków dyspersji zanieczyszczeń powietrza.
W latach 1981-2000 grupa stosowała dwa spektrometry korelacyjne (pochodzenia zagranicznego) do badań przepływów zanieczyszczeń gazowych (S02 i N02) w Polsce Południowej. Działania te rozszerzono na określanie głębokości mieszania tych gazów w atmosferze.
SODAR, DOPPLER SODAR (pomiary wiatru) i LIDAR od 1990 r. znalazły się na wyposażeniu Centralnej Stacji Obserwacyjnej w Krakowie.
Wszystkie opisane dokonania osiągnięto dzięki bliskiej współpracy specjalistów z dziedzin meteorologii, fizyki, elektroniki i mechaniki.
Słowa kluczowe
satelity meteorologiczne, radiometr 2-kanałowy, LIDAR, SODAR, Spektrometr Korelacyjny (COSPEC)
Cytowanie
Walczewski J., 2008, Sojusz meteorologii z techniką jako siła napędowa rozwoju badań atmosfery (na przykładzie historii b. Zakładu Teledetekcji Atmosfery IMGW). Przegląd Geofizyczny, z. 1, 55-72
Summary
The problem formulated in the title is illustrated by some works of a research group in the Institute of Meteorology and Water Management (before 1973 the Institute of Hydrology and Meteorology), in the years 1961-2006. The research group was organized in 1961 in order to put in operation the observations of Stratospheric winds wit use of meteorological rockets. The rockets were developed by the group in cooperation with the Institute of Aviation, which was then producer of these rockets in the years 1965-1970. In these years 177 rockets of the type Meteor-1 have been used for sounding of the Stratosphere on the heights 30-37 km. The rockets were fired from the shore of the Baltic Sea, giving the data on the seasonal reversals of Stratosperic winds which could transport products of nuclear expolosins made at that time in the atmosphere. Rockets Meteor-2 (ceiling 90 km) and Meteor-3 (ceiling 70 km) have been developed and flight-tested in the years 1968-1974, but they were not used operationally because the rocket soundings in Poland have been stopped in the year 1974.
The same research group composed of the meteorologists and specialists in the physics, electronics and mechanical engineering, have built the first in Poland satellite data receiving station, put in operation in 1963, and since 1967 in regular service for supply of data from meteorological satellites.
The same group developed a 2-channel radiometer which has been used in the years 1979-1980 for aircraft observations of the big forest areas, for studies of their radiometric characteristics transated to characteristics of the trees physiology. The next achievements of the group were the developments of LIDAR for laser soundind of the atmosphere (1977) and SODAR for acoustic sounding (1979). They were used for the sounding of the Atmospheric Boundary Layer (ABL) in connection with air-pollution problems. Characteristics of the ABL, like mixing depth, atmospheric stability, and wind profiles were studied, in their diurnal variation, as well as in their seasonal and multi-annual changes, leading to studies of ABL climate and climatic changes of the air pollution dispersion characteristics.
In the years 1981-2000 the group was applying two mobile correlation spectrometers of foreign production for investigations of air polluting gases (S02 and N02) transport in Southern Poland. These activities have been applied, too, for studied gas mixing in the ABL.
SODAR, DOPPLER SODAR and LIDAR were used since 1990 in the Central Observing Station in Cracow.
All these achievements described in paper were created thanks to the close cooperation between specialists in meteorology and specialists in physics, electronics, and mechanical technology.
Keywords
meteorological satellites, two-channel radiometer, LIDAR, SODAR, Correlation Spectrometer (COSPEC)
Quotation
Walczewski J., 2008, Alliance of the meteorology and technology as the driving force of the progress in the investigations of the atmosphere (in polish), Review of Geophysics, z. 1, 55-72
MATERIAŁY DO DZIEJÓW GEOFIZYKI - MATERIALS TO THE HISTORY OF GEOPHYSICS
5.
PROFESOR KONSTANTY TADEUSZ OLCZAK – W 100-LECIE URODZIN
PROFESOR KONSTANTY TADEUSZ OLCZAK – ON THE100TH ANNIVERSARY OF HIS BIRTH
Sławomir MAJ - Instytut Geofizyki PAN,
Aleksander GUTERCH - Instytut Geofizyki PAN
6.
SEKCJA FIZYKI LITOSFERY I PRZESTRZENI OKOŁOZIEMSKIEJ PRZY ODDZIALE WARSZAWSKIM POLSKIEGO TOWARZYSTWA GEOFIZYCZNEGO (1980–1999)
SECTION OF PHYSICS OF THE LITHOSPHERE AND EARTH’S SPACE AT WARSAW DIVISION OF POLISH SOCIETY OF GEOPHYSICS (1980–1999)
Sławomir MAJ - Polskie Towarzystwo Geofizyczne/Instytut Geofizyki PAN
WSPOMNIENIA POŚMIERTNE - COMMEMORATION
7.
KRONIKA - CHRONICLE
8.
Klimat ziem polskich w czasach historycznych na tle klimatu Europy – Międzynarodowa Konferencja Naukowa (Toruń, 11-13 X 2007)
Joanna Uscka-Kowalkowska - Polskie Towarzystwo Geofizyczne
9.
60 lat działalności Oddziału IMGW we Wrocławiu na rzecz gospodarki wodnej i ochrony środowiska i 30 lat kierowania Oddziałem przez doc. dr Alfreda Dębickiego (Wrocław, 22-23 XI 2007)
Laura Radczuk - Polskie Towarzystwo Geofizyczne
10.
IV Ogólnopolska Konferencja nt. Klimat i bioklimat miast (Łódź, 29 XI – 1 XII 2007)
Elwira Żmudzka - Polskie Towarzystwo Geofizyczne
11.
21st International Dendroecological Fieldweek. Co i jak możemy wyczytać ze słojów przyrostu rocznego? (Lauchernalp, Szwajcaria, 16-22 IX 2007)
Szymon Bijak - Polskie Towarzystwo Geofizyczne
RECENZJE - REVIEWS
12.
Recenzje
Tekst / Artykuł