Zeszyt 3-4/2013
Strona redakcyjna
ORYGINALNE PRACE I PRZYCZYNKI - PAPERS AND CONTRIBUTIONS
1.
WPŁYW OSCYLACJI PÓŁNOCNOATLANTYCKIEJ (NAO) NA WZROST TEMPERATURY POWIETRZA NAD POLSKĄ W WARUNKACH ZMIENNYCH ZASOBÓW CIEPŁA W ATLANTYKU PÓŁNOCNYM
INFLUENCE OF THE NORTH ATLANTIC OSCILLATION (NAO) ON THE INCREASE IN AIR TEMPERATURE OVER POLAND UNDER CONDITIONS OF VARIABLE HEAT RESOURCES IN THE NORTH ATLANTIC
Andrzej A. MARSZ - Katedra Meteorologii i Oceanografii Nautycznej Wydziału Nawigacyjnego Akademii Morskiej w Gdyni
Streszczenie
Przebieg temperatury nad Polską wykazuje bardzo silne związki ze wskaźnikami cyrkulacji atmosferycznej, w tym ze wskaźnikiem NAO. K.Kożuchowski (2011) zwraca uwagę, że wzrostowi temperatury w ostatnim dwudziestoleciu nie odpowiadają zmiany odpowiednich wskaźników cyrkulacji strefowej. Praca stanowi próbę wyjaśnienia rozbieżności między tempem wzrostu temperatury powietrza nad Polską a zmianami wartości wskaźnika NAO, wskazując na działanie dodatkowego czynnika, jakim jest systematyczny wzrost zasobów ciepła w wodach Atlantyku Północnego (oznaczenie Q). Roczna temperatura powietrza nad Polską w zasadniczej części jest regulowana przez zmienność temperatury zimy, wzrost temperatury zimy z kolei zależny od wzrostu wartości wskaźników cyrkulacji strefowej. Wskaźnik NAO w okresie zimowym wskazuje na intensywność napływu mas powietrza „wygrzanego” nad Atlantykiem Północnym. Wobec wzrostu zasobów ciepła (i SST) w Atlantyku Północnym (rys. 1, 2) w ostatnich latach mniej intensywna cyrkulacja strefowa zimą może przynosić nad Polskę powietrze o wyższej temperaturze. Weryfikacja tej hipotezy wykazuje, że uwzględnienie obok zmienności NAO zmienności Q (równanie (2), rys. 3) znacznie zmniejsza rozbieżności między obserwowaną temperaturą roczną nad Polską a temperaturą estymowaną wyłącznie ze wskaźnika NAO (równanie (1), rys. 3). W przypadku najsilniejszych wzrostów i spadków temperatury rocznej nad Polską wymagana jest koincydencja znaków i wartości wskaźnika NAO i Q. Wysokim wartościom zasobów ciepła w wodach Atlantyku Północnego w latach 1930. nieodpowiadał ekwiwalentny wzrost temperatury powietrza nad Polską, gdyż charakter występującej wtedy cyrkulacji atmosferycznej (ujemne w przewadze wartości wskaźnika NAO; rys. 4) nie doprowadzał do napływu powietrza atlantyckiego nad Polskę.
Słowa kluczowe
Polska, temperatura roczna – zmiany, NAO, N Atlantyk SST
Cytowanie
Marsz A.A., 2013, Wpływ Oscylacji Północnoatlantyckiej (NAO) na wzrost temperatury powietrza nad Polską w warunkach zmiennych zasobów ciepła w Atlantyku Północnym, Przegląd Geofizyczny, z.3-4, 127-143
Summary
The course of temperature over Poland has a very strong relationship with indicators of atmos¬pheric circulation, including the NAO index. K. Kożuchowski (2011) points out that the temperature rise in the last twenty years does not correspond to changes in relevant indicators of zonal circulation. The work is an attempt to explain the discrepancy between the rate of increase in air temperature over Poland and changes in values of NAO index, pointing to the influence of an additional factor, which is a systematic increase in heat resources in the waters of the North Atlantic (marked Q). Annual air temperature over Poland is mainly controlled by the temperature changes in winter. Winter temperature, in turn, depends on the intensity of zonal circulation. A positive NAO index in winter indicates the intensity of the inflow of air masses “warmed” over the North Atlantic. With rising heat resources (and SST) in the North Atlantic (Fig. 1, 2) in recent years, less intense zonal circulation in winter can bring air of higher temperature over Poland. Verification of this hypothesis shows that adding variability of Q (equation (2), Fig. 3) to variation of NAO significantly reduces the discrepancy between the observed annual temperature over Polish in relation to the temperature estimated only with the NAO index (equation (1), Fig. 3) .The influence of Q on annual temperature over Poland is independent of the zonal circulation, but for the occurrence of the strongest increases and decreases the temperature the coincidence of signs and changes in the NAO index and Q is required. High values of heat resources in the waters of the North Atlantic in the 30-ties of the twentieth century did not match an equivalent increase in air temperature over Poland as the nature of the atmospheric circulation observed at that time (predominantly negative NAO index values, Fig. 4) did not result in the inflow of air from the Atlantic over Poland.
Keywords
Poland, temperature change, NAO, North Atlantic SST
Quotation
Marsz A.A., 2013, Influence of the North Atlantic Oscillation (NAO) on the increase in air temperature over Poland under conditions of variable heat resources in the North Atlantic (in polish), Review of Geophysics, z.3-4, 127-143
2.
PRECIPITATION VARIABILITY AND ANOMALIES AT THE BACKGROUND OF URBANIZATION DEVELOPMENT IN THE SOUTHERN DISTRICTS OF WARSAW (1961-2010)
ZMIENNOŚĆ I ANOMALIE OPADÓW NA TLE ROZWOJU URBANIZACJI POŁUDNIOWYCH DZIELNIC WARSZAWY
Grzegorz MAJEWSKI - Division of Meteorology and Climatology — Warsaw University of Life Sciences,
Wiesława PRZEWOŹNICZUK - Division of Meteorology and Climatology — Warsaw University of Life Sciences,
Małgorzata KLENIEWSKA - Division of Meteorology and Climatology — Warsaw University of Life Sciences,
Andrzej BRANDYK - Division of Soil and Water Science — Warsaw University of Life Sciences
Streszczenie
Obserwacje i dane opadowe, zebrane w latach 1961-2010 na stacji meteorologicznej Ursynów-SGGW, były podstawowym materiałem do badań nad zmiennością opadów atmosferycznych i występowaniem anomalii opadów w południowych dzielnicach Warszawy. Były one również podstawą do oceny wpływu wzrostu urbanizacji na zjawiska atmosferyczne. Stacja Ursynów-SGGW (λE 21 º 02’52 „, φN 52 º 09’38’’, wysokość 102,5 m n.p.m.) jest reprezentatywna dla obecnie silnie zurbanizowanych obszarów południowej Warszawy, a dane opadowe z tej stacji zostały porównane z danymi od stacji Warszawa-Okęcie, która znajduje się w odległości 6 km od stacji Ursynów-SGGW na obszarze, który nie został poddany tak silnej presji urbanizacyjnej, zachowując prawie naturalny charakter. Badania przeprowadzono stosując ogólne metody klimatyczne, tzn. przeanalizowano przebiegi miesięcznych sum opadów, zbadano częstości sum opadów, obliczono ich różnicowanie w roku obliczono współczynnik zmienności rocznych sum opadów oraz oszacowano liniowy trend opadów rocznych. Klasyfikację opadów miesięcznych i rocznych przeprowadzono stosując kryteria Olechnowicz-Bobrowskiej (1970), Kaczorowskiej (1962) i Mrugały (2000).
Analizy 50-letniego okresu danych opadowych stacji SGGW-Ursynów wykazały wzrost sum opadów atmosferycznych od połowy lat 1990. aż do czasów obecnych, czego dowodem jest statystycznie istotna tendencja sum opadów rocznych. Trend ten jest znacznie większy niż trendy otrzymane w innych badaniach dotyczących opadów w drugiej połowie XX wieku (Kożuchowski, 2004). Współczynnik zmienności rocznych sum opadów atmosferycznych w latach 1961-2010 był równy 20,9%. Największa zmienność opadów została stwierdzona w październiku, a najmniejsza w marcu. Średnia wartość liczby dni z opadem powyżej 0,1 mm w analizowanym okresie wyniosła 143, a maksymalna osiągnęła 203 w 2009 r., minimalna w 1982 r. wynosiła 99 dni.
W przebiegu rocznym, liczby dni z bardzo niskimi opadami (0,1-1 mm) i niskimi opadami (1,1-5 mm) były stosunkowo podobne we wszystkich miesiącach, z wyjątkiem okresu zimowego, w którym były nieco wyższe. Rzadziej występowały wysokie opady (20,1-30 mm) i bardzo wysokie (>30 mm). Sumy opadu powyżej >30 mm wystąpiły tylko w okresie letnim. Liczba dni z opadami charakteryzuje się tendencją wzrostową w badanym okresie.
Porównanie wartości opadów na stacjach Ursynów i Okęcie w okresach, gdy teren w okolicach Ursynowa miał charakter wiejski i był rolniczo wykorzystany oraz w okresach wzrostu urbanizacji w dzielnicy, a w końcu w okresie, w którym nastąpił znaczny rozwój kampusu SGGW, dostarcza dowodów na zwiększenie opadów atmosferycznych w wyniku postępującej urbanizacji miasta.
Słowa kluczowe
opady współczynnik zmienności, liczba dni z opadem, anomalia dodatnia i ujemna, rozwój miasta, Warszawa
Cytowanie
Majewski G., Przewoźniczuk M., Kleniewska M., Brandyk A., 2013, Zmienność i anomalie opadów na tle rozwoju urbanizacji południowych dzielnic Warszawy (1960-2010) (in english), Przegląd Geofizyczny, z.3-4, 145-162
Summary
Precipitation data and observations, collected in the period 1961-2010 at Ursynów-SGGW meteorological station, were the basic material for the research on the variability of precipitation and the occurrence of precipitation anomalies in the southern districts of Warsaw. That data was as well essential for the estimation of the influence of urbanization growth on precipitation phenomena. The Ursynów-SGGW station (λE 21º02’52’’, φN 52º09’38’’, latitude 102.5 m a.s.l.) is representative for significantly urbanized areas of the southern Warsaw, and the precipitation data of that station were compared with the data of Warsaw-Okęcie station, which is located within the distance of 6 km from the Ursynów-SGGW station, in the areas which have not undergone major urban growth. The research was performed by applying general climatological methodology, that is, the courses of monthly precipitation for a long-term period were examined, the precipitation frequencies were calculated, their differentiation in a year was estimated and finally the variability coefficient of yearly precipitation totals was analyzed along with the linear trend of yearly precipitation. Proper classification of daily, monthly and yearly precipitation was performed by applying the criteria of Olechnowicz-Bobrowska (1970), Kaczorowska (1962) and Mrugała (2000). The analyses of a 50-year period of precipitation data for Ursynów SGGW station proved the increase of precipitation totals since mid 1990s until the present times, for which the evidence is given by statistically significant trend of yearly precipitation totals and that trend is considerably higher than the trend given in other research concerning the second half of the XX century (Kożuchowski, 2004). The variability coefficient of yearly precipitation totals for the period 1961-2010 was equal to 20.9 %. and the highest precipitation variability was found in October and the lowest in March. The mean value of days with precipitation higher than 0.1 mm reached 143 in the analysed period. Maximum number of those days reached 203 in 2009, while in 1982 the minimum was equal to 99 days. In the course of precipitation throughout an year, the numbers of days with a very low precipitation (0.1-1 mm) and with a low precipitation (1.1-. 5 mm) were relatively similar in all months, except for the winter period, for which these numbers were a little higher. Most seldom were the days with a high (20.1-30 mm) and a very high precipitation (>30 mm). Precipitation totals higher than >30 mm occurred only in the summer period. The number of days with precipitation is characterized by an increasing trend in the analyzed period.
The comparison of precipitation values for Ursynów and Okęcie stations, in the periods reflecting a rural use of Ursynów station surroundings, and in the periods of urbanization growth of that districts, and finally during considerable development of WULS campus, provides evidence for the increase of precipitation as a result of progressing city urbanization.
Keywords
precipitation, coefficient of variability, number of days with precipitation, positive and negative anomaly, urban growth, Warszawa
Quotation
Majewski G., Przewoźniczuk M., Kleniewska M., Brandyk A., 2013 Precipita¬tion variability and anomalies at the background of urbanization development in the southern districts of Warsaw (1961-2010), Review of Geophysics, z.3-4, 145-162
3.
FIZYKA GLEBY W METEOROLOGICZNYM MODELU COSMO-LM – PARAMETRYZACJA TILE I MOSAIC
THE SOIL PHYSICS IN METEOROLOGICAL MODEL COSMO-LM – TILE AND MOSAIC PARAMETERIZATION
Grzegorz DUNIEC - Dział Numerycznych Prognoz Meteorologicznych COSMO IMGW-PIB,
Andrzej MAZUR - Dział Numerycznych Prognoz Meteorologicznych COSMO IMGW-PIB
Streszczenie
W modelu COSMO (Consortium for Small-Scale Modelling) procesy fizyczne zachodzące pomiędzy dolną warstwą atmosfery a górną częścią gleby zostały sparametryzowane dwoma sposobami: model gleby i wegetacji TERRA oraz TERRA_ML. Od 2009 r. w Instytucie Meteorologii i Gospodarki Wod¬nej – Państwowym Instytucie Badawczym (IMGW-PIB) testowane były dwie nowe parametryzacje, MOSAIC i TILE, które uwzględniają niejednorodności gleby w oczku siatki. W latach 2009 i 2010 testowano parametryzację typu MOSAIC (Duniec, Mazur, 2011), a w roku 2011 testowano parame¬tryzacje TILE i MOSAIC (Duniec, Mazur, 2012). W celu sprawdzenia skuteczności obu parametry¬zacji testowano je na wyselekcjonowanych danych, które uzyskano w zróżnicowanych warunkach synoptycznych. Testy przeprowadzono przy użyciu różnych wersji kodu modelu z zaimplementowanymi nowymi parametryzacjami TILE i MOSAIC, z wykorzystaniem różnych schematów numerycznych oraz konwekcyjnych.
Słowa kluczowe
parametryzacja MOSAIC, parametryzacja TILE, parametryzacja Tiedtke, parametryzacja Kain-Fritsh, schematy numeryczne, fizyka gleby
Cytowanie
Duniec G., Mazur A., 2013, Fizyka gleby w meteorologicznym modelu COSMO – parametryzacja TILE i MOSAIC, Przegląd Geofizyczny, z.3-4, 163-184
Summary
In COSMO model (Consortium for Small-Scale Modelling) physical processes occuring between lower atmosphere and upper soil layers were parameterized via soil model TERRA and TERRA_ML (Doms et al., 2011). Since 2009 at the Institute of Meteorology and Water Management (IMGW) two new parameterizations, MOSAIC and TILE, (Ament 2006, 2008 and Ament and Simmer 2010, Duniec and Mazur 2011) have been tested. These parameterizations have taken into account non-homogeneities of the soil in a single grid. In 2009 and 2010 MOSAIC parameterization has been intensively tested (Duniec, Mazur, 2011) and tests were continued in 2011 with TILE parameterization. Tests were carried out using selected data from days with specific conditions. Different versions of the model code with both TILE and MOSAIC parameterizations implemented were used for tests, using various numerical and convection schemes.
Keywords
MOSAIC parameterization, TILE parameterization, Tiedtke parameterization, Kain-Fritsh parameterization, numerical schemes, physics soil
Quotation
Duniec G., Mazur A., 2013, The soil physics in meteorological model COSMO-LM – TILE and MOSAIC parameterization (in polish), Review of Geophysics, z.3-4, 163-184
KOMUNIKATY NAUKOWE - SHORT REPORTS
4.
WPŁYW CYRKULACJI ATMOSFERYCZNEJ
NA KSZTAŁTOWANIE ZACHMURZENIA W KRAKOWIE
(2004-2008)
INFLUENCE OF ATMOSPHERIC CIRCULATION ON CLOUDINESS FORMING IN KRAKOW (2004-2008)
Grażyna PLUTA - Zakład Klimatologii UJ – Kraków
Streszczenie
Praca stanowi próbę określenia wpływu cyrkulacji atmosferycznej na kształtowanie wielkości i rodzaju zachmurzenia w zależności od pory roku w Krakowie. Jako źródło danych wykorzystano obserwacje z 12 UTC dokonywane na stacji naukowej Zakładu Klimatologii IG UJ w Krakowie w latach 2004-2008 oraz Kalendarz typów cyrkulacji atmosfery dla Polski Południowej T. Niedźwiedzia z tego samego
okresu. Badano związek średniej wielkości zachmurzenia z typami cyrkulacji oraz prawdopodobieństwo wystąpienia wybranych rodzajów chmur (Cirrus, Altocumulus, Stratocumulus, Cumulus). Na podstawie
częstości względnej wyznaczono typy cyrkulacji sprzyjające ich wystąpieniu. Zaprezentowana metoda pozwoliła na wykazanie różnic wpływu czynników cyrkulacyjnych kształtujących wielkość i rodzaj zachmurzenia między poszczególnymi porami roku. Wykazała również związek zalegania chmur Stratocumulus z typami antycyklonalnymi cyrkulacji na jesieni, słabszy wpływ czynników cyrkulacyjnych
na kształtowanie zachmurzenia i dużą rolę konwekcji latem oraz wpływ adwekcji z sektora południowego generującej sytuacje fenowe na występowanie chmur Cirrus i Altocumulus w zimie i na jesieni.
Słowa kluczowe
zachmurzenie, rodzaj chmur, typ cyrkulacji, adwekcja, układ baryczny, Kraków
Cytowanie
Pluta G., 2013, Wpływ cyrkulacji atmosferycznej na kształtowanie zachmurzenia (na przykładzie Krakowa, 2004-2008), Przegląd Geofizyczny, z.3-4, 185-196
Summary
This study attempts to investigate and describe an influence of atmospheric circulation on forming cloudiness on depending of particular seasons in Krakow. 12 UTC observations from the scientific station of Department of Climatology IG Jagiellonian University in Krakow for the period 2004-2008 and Calendar of circulation types for Southern Poland by T. Niedźwiedź for analogous period were used. The influence of circulation types on average cloud cover was investigated, as well as the
probability of occurrence for selected cloud genera (Cirrus, Altocumulus, Stratocumulus, Cumulus). Basing on relative frequency, circulation types favorable for their occurrence were determined. Presented method permitted to identify differences of influence of circulation factors on cloud cover and cloud genera between particular seasons. It also indicated that occurrence of Stratocumulus depends on
anticyclonic types, weak influence of circulation factors on forming cloudiness with big role of convection in summer and influence of advection from southern sector generating foehn situations on occurrence Cirrus and Altocumulus clouds in winter and autumn.
Keywords
cloudiness, cloud genera, circulation type, advection, pressure system, Krakow
Quotation
Pluta G., 2013, Influence of atmospheric circulation on cloudiness forming in Krakow (2004-2008) (in polish), Review of Geophysics, z.3-4, 185-196
5.
MODYFIKACJA PROCEDURY KONTROLI OPRACOWANIA DANYCH O PRZEPŁYWACH RZEK W WĘZŁACH HYDROLOGICZNYCH
MODIFICATION OF THE DISCHARGE DATA CONTROL PROCEDURE AT HYDROLOGICAL NODES
Ewa NASŁAWSKA-MAJCHRZAK - IMGW-PIB − Warszawa
Streszczenie
W artykule omówiono zagadnienie kontroli danych o przepływach w węzłach hydrologicznych stosowane na poziomie Ośrodka Głównego, po przygotowaniu danych przez oddziały IMGW-PIB. Przedstawiono modyfikację dotychczas stosowanej metodyki polegającą na rezygnacji z określania odpływu ze zlewni różnicowej węzła hydrologicznego na podstawie obserwacji w zlewni podobnej oraz analizy błędu bilansu wodnego węzła i wprowadzenia w to miejsce analizy wartości współczyn¬nika odpływu. Wskazano wady i zalety obu metod i przedstawiono przykładowe obliczenia dla węzła Wisła, Nidzica, Dunajec oraz węzłów Wisły i jej dopływów.
Słowa kluczowe
potencjał odpływowy zlewni, błędy oszacowań przepływu, GIS
Cytowanie
Nasławska-Majchrzak E., 2013, Modyfikacja procedury kontroli opracowania danych o przepływach rzek w węzłach hydrologicznych., Przegląd Geofizyczny, z.3-4, 197-210
Summary
The article discusses the issue of runoff data control in the hydrological nodes applied at the level of the Main Centre after the preparation of the data by the regional branches of the IMGW-PIB. A modification of previously used methods is presented. This modification involves the analysis of runoff coefficient in the node’s catchment in place of runoff assessment on the base of similar catchment runoff data and water balance error examination. The advantages and disadvantages of both methods were pointed out and an example of the calculation for the node the rivers: Vistula, Nidzica, Dunajec rivers and the hydrological nodes of the Vistula river and its tributaries were provided.
Keywords
catchement runoff potential, errors in discharge valuation, GIS
Quotation
Nasławska-Majchrzak E., 2013, Modification of the discharge data control procedure at hydrological nodes. (in polish), Review of Geophysics, z.3-4, 197-210
MATERIAŁY DO DZIEJÓW GEOFIZYKI - MATERIALS TO THE HISTORY OF GEOPHYSICS
6.
STUDIA GEOFIZYCZNE W WOLNEJ WSZECHNICY POLSKIEJ W WARSZAWIE 1918-1939
GEOPHYSICAL STUDY AT THE POLISH FREE UNIVERSITY IN WARSAW 1918-1939
Sławomir MAJ - Polskie Towarzystwo Geofizyczne/Instytut Geofizyki PAN – Warszawa
Streszczenie
W okresie II Rzeczpospolitej (lata 1918-1939) pełne studia geofizyczne prowadziły tylko dwie uczelnie: Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie (Katedra Geofizyki i Meteorologii na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym) oraz Wolna Wszechnica Polska w Warszawie (Wydział Matematyczno¬-Przyrodniczy). Ponadto w kilku szkołach wyższych istniały centra kształcące studentów różnych kierunków w przydatnych im dyscyplinach geofizyki, np. Uniwersytet Stefana Batorego w Wilnie (Katedra Geodezji Wyższej i Meteorologii), Uniwersytet Poznański (Katedra Meteorologii i Klimato¬logii na Wydziale Rolniczo-Leśnym), Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie (Zakład Meteorologii i Klimatologii), Akademia Górnicza w Krakowie (Zakład Geologii Stosowanej).
Utworzona w roku 1918, na bazie Towarzystwa Kursów Naukowych, Wolna Wszechnica Polska (WWP) była prywatną szkołą wyższą z wydziałami: Matematyczno-Przyrodniczym, Humanistycznym, Pedagogicznym, Nauk Politycznych i Społecznych oraz Collegium Publicum, Studium Pracy Społeczno¬-Oświatowej, Studium Skarbowo-Finansowym, Studium Administracji Komunalnej i Studium Migracyjno-Kolonialnym. W 1929 r. dyplomy ukończenia studiów w WWP zostały zrównane z dyplomami uniwersyteckimi.
WWP zasłużyła się jako ośrodek badań naukowych, zwłaszcza w naukach społecznych, ale przede wszystkim była placówką dokształcającą czynnych zawodowo nauczycieli, a także organizatorów i dzia¬łaczy życia gospodarczego, oświatowego (oświata pozaszkolna) oraz kulturalnego w kraju. Zajęcia prowadzono w godzinach popołudniowych i wieczornych (wygoda dla słuchaczy pracujących).Program studiów został rozłożony na 4 lata i obejmował dwa etapy: semestry I-IV prowadzono według usta¬lonego z góry planu, a semestry V-VIII dawały więcej swobody i mogły być planowane indywidualnie. Przygotowanie pracy dyplomowej umożliwiało przystąpienie do egzaminu końcowego.
Na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym WWP wybitny fizyk i geofizyk, profesor Stanisław Kalinowski (1873-1946), jeden z założycieli Wszechnicy i jej rektor w latach1919-1924, a także twórca Obserwatorium Magnetycznego w Świdrze pod Warszawą, zorganizował studia geofizyczne, ze szcze¬gólnym uwzględnieniem magnetyzmu ziemskiego. Plan zajęć przewidywał m.in. wykłady kursowe: wstęp do geofizyki ogólnej, fizyka Ziemi, elementy meteorologii z klimatologią; ponadto obowiązywały liczne seminaria specjalistyczne.
Słowa kluczowe
Studia geofizyczne w Polsce, Wolna Wszechnica Polska, Profesor Stanisław Kalinowski
Cytowanie
Maj S., 2013, Studia geofizyczne w Wolnej Wszechnicy Polskiej w Warszawie (1918-1939), Przegląd Geofizyczny, z.3-4, 211-228
Summary
In the years from 1919 to 1939, only two Polish universities preferred the studies of pure geo¬physics, namely Jan Kazimierz University in Lwów (Chair of Geophysics and Meteorology at the Department of Mathematics and Sciences) and the Free Polish University in Warsaw (Faculty of Mathematics and Natural Sciences).On the other hand, several universities were centers of educating students of various courses in the disciplines of applied geophysics. For example, Stefan Batory University in Wilno (Chair of Higher Geodesy and Meteorology),University of Poznań (Chair of Meteorology and Climatology at the Faculty of Agriculture and Forestry),Warsaw University of Life Sciences (Department of Meteorology and Climatology), Mining Technical University in Cracow (the Department of Applied Geology).
The so-called Free Polish University in Warsaw (FPU) was established in 1918 year from the Scientific Courses Society. It was a private college with the following four faculties: Faculty of Mathe¬matics and Natural Sciences, Faculty of Humanities, Faculty of Pedagogy, Faculty of Political and Social Sciences, and also the Collegium Publicum, Social and Education Study, Financial Study, Muni¬cipal Administration Study, Migration and Colonial Study. Since 1929, diplomas in the FPU were already equivalent to the qualifications of other Polish universities.
In general, the Free Polish University was an interesting center of scientific researches (especially in the social sciences), but above all it was an important education center form any working teachers, and also for organizers and activists on the fields economy, adult education and culture in the coun¬try. Studies lasted four years, or eight semesters. Semesters I-IV were programmed a priori. Semesters V-VIII can be planned individually; this gave more freedom in the studies. All obligatory lectures, laboratory exercises and seminars were held in the afternoon or as evening lessons (convenience for working students). Preparation of the dissertation allowed to pass a final examination.
A prominent physicist and geophysicist Professor Stanisław Kalinowski (1873-1946), one of the founders of Free Polish University and its rector in the 1919-1924 years, and also the head of Magne¬tic Observatory in Świder, near Warsaw, organized geophysical studies at the Mathematical and Sciences Faculty of FPU. The obligatory program recommended the following important lectures as Introduction to general geophysics, Physics of the Earth, Elements of meteorology and climatology, etc. On the other hand, many interesting specialist seminars were suggested also.
Keywords
Geophysical studies in Poland (1919-1939),Free Polish University in Warsaw, professor Stanisław Kalinowski
Quotation
Maj S., 2013, Geophysical study at the Polish Free University in Warsaw (1918-1939) (in polish), Review of Geophysics, z.3-4, 211-228